Trường ca biển mặn là sáng tác mới nhất của Nguyễn Trọng Tạo vừa được ra mắt tại Hà Nội góp vào tủ sách văn học Việt Nam một tác phẩm kịp thời vẽ nên diện mạo Biển Đông bằng cảm xúc của một người lính. Người lính ấy tuy không còn mang súng nhưng ngòi bút sắt cạnh vẫn làm cho lòng người dào dạt niềm yêu mến từng giọt nước biển của quê hương.
Nước biển vốn mặn nhưng đối với Biển Đông của Việt Nam thì trong cái mặn ấy của biển được cộng thêm vị mặn của máu từ những thân người ngã xuống bảo vệ Hoàng Sa và Trường Sa. Máu hòa tan với biển là chất xúc tác mạnh mẽ cho “Trường ca biển mặn” và chỉ riêng cái tựa sách, Nguyễn Trọng Tạo đã giới thiệu tới người đọc hồn cốt của tác phẩm. Nguyễn Trọng Tạo chia sẻ nguyên nhân dẫn tới việc ông sáng tác trường ca này sau thời gian chắt lọc và nghiền ngẫm:
“Lâu nay tôi có ấp ủ việc viết một trường ca về biển nhưng có lẽ phải đến mấy năm gần đây, vấn đề Biển Đông căng thẳng nóng lên thì việc viết trường ca này mới được thôi thúc. Cũng nhờ thế mà tìm đọc nhiều tài liệu về sử sách, về biển đảo của Việt Nam từ thư tịch xưa và những văn bản cổ về lịch sử. Khi tôi viết trường ca này tôi đã xem tài liệu và chứng kiến những sự kiện về Biển Đông và các tàu nước ngoài đặc biệt là tàu Trung Quốc cắt cáp tàu Việt Nam rồi giàn khoan 981 vào vùng biển đặc quyền của Việt Nam. Tinh thần là con dân Việt thì người ta rất bức xúc và chính tôi cũng vậy, điều đó nó tạo ra cảm hứng rất mạnh để viết trường ca này.”
