Với cuốn sách Bức tranh kinh tế Việt Nam thế kỷ XVII và XVIII – nguyên văn tiếng Pháp Tableau économique du Vietnam aux XVIIè et XVIIIè siècles của Nguyễn Thanh Nhã (1928-2008) – nguyên là giáo sư kinh tế học Đại học Paris 1 (Sorbonne-Panthéon), tác giả đã vượt qua những thách thức đó để vẽ nên những đường nét chủ yếu, sáng rõ, những mảng màu chủ đạo trong đời sống kinh tế của cả nước trong thời kỳ này. Được xuất bản tại Paris (NXB Cujas) năm 1970, cuốn sách này mới được nhà nghiên cứu Nguyễn Nghị chuyển sang tiếng Việt, do NXB Tri Thức ấn hành.
Không sa vào mô tả hoặc liệt kê chi tiết sự việc, dù rằng nguồn tài liệu trong và ngoài nước được tác giả sưu lục và tập hợp rất dày công; không để bị cuốn hút trong mớ bòng bong sự kiện lịch sử, bằng một cách diễn đạt trong sáng, lôi cuốn, tác giả Nguyễn Thanh Nhã đã dẫn dắt người đọc qua những lĩnh vực chủ yếu của nền kinh tế xã hội thời ấy, từ những biến đổi trong nông nghiệp (hoạt động nông nghiệp và phi nông nghiệp) cho đến sự phát triển của kiến trúc thượng tầng đô thị và thương mại (hoạt động đô thị, nội thương và ngoại thương), để đi đến những nhận định quan trọng, khả dĩ soi rọi ý nghĩa cho một thực tế có nhiều tương tác khó phân định, thậm chí đối nghịch nhau.
