Phân tâm học và tình yêu

Cho đến nay, con người đã ba lần bị hạ bệ. Lần thứ nhất khi Copernic (1473-1543) chứng minh rằng trái đất quay xung quanh mặt trời, chứ không phải mặt trời quay quanh trái đất như trước đây vẫn tưởng. Như vậy, con người mất địa vị trung tâm trong vũ trụ. Lần thứ hai khi Darwin (1809-1882) trình bày thuyết tiến hoá của mình. Hoá ra, theo thuyết này, con người không phải có nguồn thần thánh mà có nguồn gốc từ… con khỉ! Lần thứ ba là học thuyết của S. Freud. Ông cho rằng động lực thúc đẩy và chi phối toàn bộ hoạt động của con người là libido (dục năng). Như vậy, con người không chỉ không có nguồn gốc cao quý, mà bản thân nó cũng không cao quý gì, bởi nó không phải là thuần lý trí, mà nặng về bản năng, đại diện là bản năng tính dục, phần được coi là thấp hèn nhất trong con người.
Gạt bỏ những thành kiến tôn giáo và lòng tự tôn giả tạo nói trên, thì có thể thấy rằng sự nhìn nhận con người ngày càng hiện thực hơn và do đó cũng khoa học hơn. Tức con người như nó đã, giới hạn bởi không gian và thời gian, nhưng vẫn khao khát những vô hạn như sự vô biên, sự bất tử.
Đọc các chuyên luận về tình dục và tình yêu của các tác giả Freud, Fromm, Schopenhauer …, bạn đọc có cơ hội nhìn ngắm tình yêu từ nhiều góc độ. Và những cái nhìn ngược chiều này vừa giao thoa vừa xung đột với nhau tạo cho bạn đọc nhiều khám phá bất ngờ và thú vị. Hơn nữa qua đấy bạn thấy một xu hướng nghiên cứu chung trong lĩnh vực tình yêu là ngày càng hướng thượng, ngày càng gắn liền với những vấn đề phổ quát của con người và nhân loại, vấn đề tâm linh. Tôi nghĩ, đó cũng là xu hướng chung trong những nghiên cứu về con người.